استقبال از نمایشگاه مجازی بسیار بهتر و بیشتر از نمایشگاه حضوری بود

به گزارش روابط‌عمومی «سمت»، پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی به مناسبت پایان سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و استخراج کامل آمار عملکرد این سازمان در آن مصاحبه‌ای با حسین زیاری مدیر بازایابی و فروش «سمت» انجام داده که به شرح زیر است:

* لطفا از تجربه نمایشگاه حضوری آن هم بعد از دو سال برگزاری به صورت مجازی بفرمایید. همچنین بفرمایید امسال سمت در چه بخش‌هایی شرکت کرد؟
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، یک رویداد ویژه فرهنگی است که از دهه 60 تا به امروز به طور پیوسته در اردیبهشت ماه برگزار می‌شده که البته شیوع پاندمی کرونا موجب شد تا در دو سال 1399 و 1400 این رویداد فرهنگی برگزار نشود هرچند به صورت مجازی در بهمن ماه این سالها نمایشگاه کتاب برپاشد.
سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که در اردیبهشت ماه سال جاری در محل مصلی تهران برگزار شد بعد از این وقفه 2 ساله، حرکتی برای خاموش نشدن این رویداد فرهنگی در کشور بود. پیش‌بینی‌های ناشران و از جمله خود مجموعه همکاران در سازمان سمت پیش از برگزاری نمایشگاه این بود که امسال با استقبال چندانی روبه‌رو نخواهیم شد که این پیش‌بینی در واقعیت هم اتفاق افتاد. امسال سازمان سمت در هر دو بخش نمایشگاه حاضر بود. بخش حضوری که در محل مصلی تهران برپا شد و بخش مجازی که از طریق پایگاه اینترنتی نمایشگاه کتاب برگزار شد،
یک اتفاق ویژه هم امسال در ایام نمایشگاه در سازمان سمت رقم خورد و آن هم برپایی نمایشگاه مجازی با تخفیف 20 درصدی بر روی فروشگاه اینترنتی کتب سازمان به آدرس esale.samt.ac.ir بود که موجب شد ما امسال در ایام 21 تا 31 اردیبهشت، همزمان در سه نمایشگاه به ارائه خدمت بپردازیم که از این نظر یک اتفاق بی‌سابقه‌ بود.

*آیا وزارت ارشاد در نمایشگاه امسال حمایت خاص و ویژه‌ای از ناشران داشت؟
وزارت ارشاد همچون سنوات قبل اقدامات مرتبط با برگزاری نمایشگاه را در دستورکار داشت اما یک اتفاق ویژه در نمایشگاه سی‌وسوم اختصاص فضای مسقف به همه ناشران اعم از: ناشران عمومی، ناشران دانشگاهی، ناشران کودک و نوجوان، ناشران آموزشی و... بود. سالهای قبل ناشران دانشگاهی و آموزشی و کودک و نوجوان در چادرها مستقر می‌شدند این باعث بروز نارضایتی غرفه‌داران و مراجعان می‌شد که بحمدالله با تدبیر  مسئولان وزارت ارشاد امسال فضای مسقف در رواق غربی و شرقی و خود شبستان اختصاص داده شد.

* از آثار و نتایج برگزاری همزمان نمایشگاه به صورت مجازی و حضوری بفرمایید؟
یکی از انتقادات به حقی که اکثر ناشران داشتند این بود که وزارت ارشاد می‌بایست بین دو شیوه برگزاری مجازی و حضوری یکی را انتخاب می‌کرد. با تصمیمی که مسئولان امر اتخاذ کرده بودند ناشران بزرگ و معتبری همچون سمت نمی‌توانستند در نمایشگاه حضوری حاضر نباشند از طرف دیگر هم ثبت نام در بخش حضوری به معنی ثبت نام در بخش مجازی هم بود و ناشران می‌بایست با توجه به ثبت نام در نمایشگاه حضوری در نمایشگاه مجازی هم حاضر باشند.
این در حالی بود که بن‌های تخفیف دانشجویی و اعضای محترم هیات علمی صرفا به خرید از نمایشگاه مجازی اختصاص داده شده بود همین مسئله باعث می‌شد از میزان بازدیدکنندگان حضوری و بالطبع از میزان خرید حضوری کاسته شود.
 

* از ویژگی‌ها و شرایط سمت در نمایشگاه امسال بفرمایید؟
خب امسال با توجه به اینکه اعلام اولیه مسئولان نمایشگاه کتاب مبنی بر تنها نمایش کتاب‌های چاپ شده سالهای اخیر ناشران در نمایشگاه حضوری بود هرچند بعدا این تصمیم تغییر کرد و اجازه فروش کتابها در نمایشگاه حضوری هم داده شد؛ تصمیم مسئولان محترم سازمان سمت با توجه به تغییر فضای مدیریتی و استقرار تیم جدیدی از همکاران بر این شد که در سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران غرفه سازمان سمت متفاوت از تمام سالهای قبل باشد.
در نهایت مقرر شد تا غرفه سازمان سمت در نمایشگاه حضوری به شکلی جدید به صورت نمایش یک جلد از هر عنوان در دسته‌بندی گروه‌های مختلف آموزشی همراه با ارائه کارتهای حاوی مشخصات عناوین باشد و خریداران با ارائه کارتها به همکاران متصدی صندوق‌ها پس از صدور فاکتور، کتابهای‌شان را از انبار غرفه تحویل می‌گرفتند. البته این شیوۀ حضور، سالهاست توسط ناشران عمومی بزرگ. در نمایشگاه کتاب اجرا می‌شد اما در بخش ناشران دانشگاهی این شیوه حضور برای بازدیدکنندگان با توجه به بازخوردها دارای تازگی و به نوعی جدید بود.

با توجه به برگزاری نمایشگاه در دو قالب حضوری و مجازی، استقبال از کدام یک بیشتر بود و علت آن را چه می‌دانید؟
استقبال از نمایشگاه حضوری همانطور که قبل‌تر هم عرض کردم چندان رضایت بخش نبود اما استقبال از نمایشگاه مجازی بسیار بهتر و بیشتر بود و علت آن هم آشنایی مخاطبان و تجربه آنها در خرید کتاب به این شیوه است با توجه به راحتی‌ها و سهولت‌هایی که نسبت به نمایشگاه حضوری دارد.
شما در هر زمان از اوقات شبانه‌روز می‌توانید با ورود به سایت نمایشگاه مجازی به راحتی کتابهای موردنظرتان را بیابید و بدون پرداخت هزینه ارسال آنها را بخرید و تحویل بگیرید. ضمن اینکه عرض کردم بن‌های تخفیف دانشجویان و اعضای محترم هیات علمی و سایر بن‌های تخفیف اعطایی تنها از طریق نمایشگاه مجازی قابل استفاده بودند که خب این امر هم مزید بر علت شد تا استقبال از نمایشگاه مجازی بیشتر باشد.
 

*نمایشگاه امسال برای سمت و دیگر غرفه‌داران چگونه بود؟
اگر منظورتان نمایشگاه حضوری است برای سمت و دیگر ناشرانی که غرفه داشتند چندان امیدوارکننده نبود چراکه عرض کردم هم پیش‌بینی‌ها و هم آنچه در واقعیت رخ داد استقبال چندانی از نمایشگاه حضوری نشد. بنده با مسئولان محترم ناشران مختلف دانشگاهی که گفتگو می‌کردم آنها هم اظهار نارضایتی می‌کردند حتی چند ناشر معتبر به دلیل همین استقبال کم در طول نمایشگاه برای مدیریت هزینه‌ها مجبور به کاهش تعداد همکاران‌شان در غرفه‌های حضوری شده بودند. در بخش نمایشگاه مجازی هم شرایط سمت بهتر از برخی از ناشران دانشگاهی بود که من علت را در عدم حضور سازمان سمت در نمایشگاه کتاب بهمن ماه 1400 می‌دانم چون ناشران دانشگاهی‌ای که در نمایشگاه مجازی کتاب تهران در بهمن ماه 1400 حضور داشته بودند همانند سمت در بخش مجازی با استقبال روبه‌رو نبودند.
 

*امتیاز سمت در نمایشگاه امسال را در چه می‌دانید؟
بنظرم با توجه به بازخوردهایی که همکاران محترم در غرفه از بازدیدکنندگان و از ناشران همکار دیگر داشتند، اتفاق و امتیاز ویژه غرفه سمت در سی‌و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چیدمان متفاوت و نویی بود که در شیوه غرفه‌آرایی و برپایی غرفه رخ داده بود که با توجه به عدم تجربه قبلی در اجرای چنین شیوه‌ای در غرفه‌ سازمان برای نمایشگاه کتاب، به فضل خدا و با همت همکاران محترمی که در نمایشگاه حضوری حاضر بودند با موفقیت به انجام رسید و تجربه خوب و سازنده‌ای در حافظه همکاران محترم و سازمان برای سالهای آتی شد.
همچنین امسال برای نخستین بار در غرفه سمت ما میزبان دو وزیر محترم دولت سیزدهم بودیم. وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری جناب آقای دکتر زلفی‌گل و وزیر محترم کشور جناب آقای دکتر وحیدی که به طور جداگانه ضمن بازدید از سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از غرفه سازمان سمت هم بازدید داشتند و از نزدیک طی گفتگو با همکاران محترم حاضر در غرفه با مسائل و مشکلات صنعت نشر و آخرین کتابهای منتشره سمت آشنا شدند.

سازمان سمت از جمله سازمان های مهم زیر مجموعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بوده و برای اولین بار غرفه سمت در نمایشگاه کتاب میزبان دکتر زلفی گل وزیر محترم علوم بود و ایشان ضمن تمجید از فعالیتهای علمی پژوهشی و نشر آثار ارزشمند سمت، به کلیه کارکنان خدوم این سازمان خدا قوت گفتند.

* از خوشی‌ها و تلخی‌های نمایشگاه امسال بفرمایید؟

لحظات شیرین نمایشگاه امسال برای بنده، اوقات همدلی و تلاش همکاران محترمی بود که برای هرچه بهتر برگزار شدن این 3 نمایشگاه همزمان کوشش کردند و صمیمانه و خالصانه از همه همکاران عزیز که به هر نحوی و به هر میزانی که امکان داشت، تلاش و کوشش به خرج دادند، سپاسگزاری می‌کنم. البته طبیعتا در حین کار آن هم وقتی قرار است 3 نمایشگاه کتاب برگزار شود مطمئنا اینکه برخی اتفاقات ناخوشایند هم رخ دهد، وجود دارد که البته گذراست.

*در پایان ضمن تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، نکته پایانی را بفرمایید؟
در پایان مجددا از همه همکاران محترم در همه بخش‌ها، از مدیر محترم نظارت فنی، جناب آقای زعیم و همکاران محترمشان، رئیس محترم اداره کنترل موجودی و انبار، جناب آقای غروی و همکاران محترمشان، همکاران محترم مدیریت بازاریابی و فروش، جناب آقای گنجعلی و همکارانشان، حالا اگر بخواهم اسم بیاورم طولانی می‌شود و ممکن است عزیزانی از قلم بیفتند، از همه همکاران عزیزی که در معاونتهای مختلف سازمان در هرچه بهتر برگزار شدن نمایشگاه کتاب امسال کوشش کردند، صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم. از مدیر وقت روابط عمومی، جناب آقای محمدی و همه همکاران محترمشان هم متشکرم بابت زحماتی که در طول ایام نمایشگاه متقبل شدند و از جنابعالی هم بابت فرصت گفتگویی که ایجادکردید، صمیمانه سپاسگزارم.