کشورها، برجسته‌ترین تقسیم‌بندی سیاسی ـ جغرافیایی مستقل جهان کنونی هستند و همچنان از مهم‌ترین بازیگران نظام بین‌المللی به شمار می‌روند. اینکه چه عامل و یا عواملی زمینه پیدایش کشورها و همچنین ماندگاری آن‌ها را فراهم می‌سازد، از موضوعات مورد مطالعه جغرافیای سیاسی است که از آن با نام علت وجودی و علت بقا یاد می‌شود. عوامل پیدایش و بقای کشور بر یکپارچگی ملی و ساخت هویتی مستقل تأثیرگذارند و تبدیل به شالوده‌های هویت ملی کشورها می‌شوند. ایران امروز نیز بخشی از جغرافیا، فرهنگ، تاریخ دیرپا و مردمان ساکن فلات ایران در نقشه سیاسی جهان است. بارزترین ویژگی کشور ایران، گوناگونی در پدیده‌های طبیعی، انسانی و سرگذشت پرتلاطم تاریخی است. آنچه سبب شده است تا نام یگانه ایران همگام با این گوناگونی شکل گیرد پرسش نوشتار پیش روست.